RUIMTE VOOR CULTUUR
GEWOON SAMEN DOEN
Ruimte voor Cultuur
Belang van Cultuur De waarde van cultuur voor onze samenleving is groot. Cultuur is belangrijk voor de vorming van onze identiteit, voor de ontplooiing en de ontwikkeling van creativiteit. Cultuur verbindt, biedt plezier en draagt bij aan maatschappelijke verbindingen. De cultuursector is een sector met een duidelijk economische spin off. Het bestaansrecht van kunstenaars en culturele instellingen ligt niet zozeer in de sector zelf maar in de verbinding met de samenleving. Cultuur is daarbij een belangrijke factor in de maatschappelijke agenda. Het gaat om maatschappelijke vraagstukken op bijvoorbeeld het gebied van zorg, maatschappelijk verantwoord ondernemen, energie- en voedselvoorziening, krimp of vergrijzing. Voor de aanpak van deze vraagstukken groeit het belang van creativiteit en innovatie en dragen kunstenaars bij. Daarnaast kan kunst mensen aan het denken zetten en inspireren, dat gebeurt zeker ook door kunst in de openbare ruimte. Kunst maakt de omgeving interessanter en aantrekkelijker. Tot eind jaren '80 zorgde de overheid in nieuwe wijken of bedrijventerreinen voor een kunstwerk. Nu komt het initiatief vaak van de bewoners of instellingen voor een beeldbepalend kunstwerk. Kunstenaars, maar ook vormgevers en architecten, denken daarbij mee.
De Groene Jonker
Provincie Utrecht | Natuurmonumenten |gemeente Liemeer |DLG
Bij de inrichting van het natuurgebied de Groene Jonker heeft beeldend kunstenaar Jack van Mildert bijgedragen aan het 'beleefbaar' maken van het gebied. Samen met kinderen van de basisschool die hij als Groene Hart reporters had opgeleid, heeft hij een inrichtingsplan gemaakt met diverse recreatieve voorzieningen, zoals ondermeer een 'Groene Hartbank' een uitkijkpost. De kinderen volgden de ontwikkelingen van het natuurgebied en informeerden daarover via nieuwskranten en media. Van Mildert werkte behalve met de kinderen samen met Natuurmonumenten, de gemeente Liemeer, en Dienst Landelijk Gebied. Zie www.Jackvanmildert.nl
Periode: 2006-2008
Proefprogramma Defensie-eiland Gemeente Woerden
Het Defensie-eiland ligt pal naast de historische binnenstad. In opdracht van de gemeente werd een cultureel proefprogramma uitgevoerd waarbij het gebouw De Wasserij - een rijksmonument – gebruikt is als kloppend hart ‘steppin stone’ en ’mentale draaischijf’ tussen station, historisch centrum en buitengebied. Met een proefprogramma voor een jaar werd de culturele identiteit van het Defensie-eiland onderzocht. Bijzonder was de samensmelting van de verschillende groepen die elkaar vonden, ervaringen deelden en samenwerkten: kunstenaars en kunstinstellingen uit de stad, boeren en partijen uit het gebied, kinderen en ouders. Cultuur werkte daarbij als motor en bron voor inspiratie en bracht een betekenisvolle laag in voor de nieuwe wijk. Er zijn verschillende debatten georganiseerd. De locatietheatergroep Fort van de Verbeelding zorgde voor uitvoeringen met bewoners, verenigingen en kinderen van basisscholen uit Woerden. Musici en kunstenaars van ‘Het Atelier’ werken op locatie samen met kinderen en volwassen en namen het gebouw langzamerhand in bezit.
Opdracht: Provincie Utrecht en Gemeente Woerden
Rol: Quick Scan, Projectleiding realsiatie van Proefprogramma, eindrapport met Uitvoeringsprogramma
Periode: 2008-2009
Beelden van Banken
Gemeente Amersfoort
Zangsporen Groene Hart Provincie Utrecht en Zuid-Holland
Voor het project Beelden van Banken hebben 10 kunstenaars en vormgevers in opdracht van de gemeente Amersfoort ontwerpen gemaakt voor hedendaagse stadsbanken. Het initiatief en de begeleiding kwam van Gerda Brethouwer en Patricia Deiters die ook de kunstenaars en ontwerpers selecteerden. Het doel van het project is om een extra visuele en gebruikskwaliteit in te brengen in de openbare ruimte van Amersfoort. Een aantal ontwerpen is al uitgevoerd en enthousiast ontvangen. De opzet van het project is om de ontwerpen met behulp van het bedrijfsleven uit te voeren. Op de website www.beeldenvanbanken.nl zijn de ontwerpen te zien van: Atelier van Lieshout, Gijs Bakker, Jurgen Bey, Sjoerd Buisman, Tom Claassen, Nicolaas Dings, Frank Halmans, Himom, Hans van Houwelingen, Richard Hutten, JongeriusLab, KapiteinRoodnat, Brithe Leemeijer, Couzijn van Leeuwen, Rogier Martens, Ingrid Mol, Muurbloem, Rob Swere, Henk Visch en Marcel Wanders.
Rol: concept en ontwikkeling, projectleider, begeleiden kunstopdrachten, presentaties maken expositie.
Periode 2002-heden
Zie ook www.beeldenvanbanken.nl
Kunstenplan Zangsporen (2004 - 2020) is onderdeel van de herinrichting van het Groene Hart en het gebied de Venen. Het programma is opgesteld door Gerda Brethouwers vanuit het Centrum Beeldende Kunst Utrecht (CBKU). Zangsporen vergroot de bewustwording en betrokkenheid van bewoners en bezoekers bij de ruimtelijke ontwikkelingen van het gebied de Venen. Via Zangsporen kregen kunstenaars daadwerkelijk invloed op de ontwikkelingen en plannen voor natuurinrichting van het Groene Hart. Juist daar waar de formele structuur tekortschiet en zich vooral richt op effectiviteit en efficiency, kunnen kunstenaars en 'vrijdenkers' een andere waarde inbrengen: die van de bewustwording van het cultureel erfgoed en het genereren van nieuwe betekenissen. Zangsporen als overkoepelend programma is gestopt, maar het inmiddels opgebouwde netwerk en de bewezen meerwaarde blijven doorwerken in het gebied.
Rol: initiator, verbinder, programmamaker en begeleiding uitvoering. Adviseurs stakeholders en kunstopdrachten.
Periode 2002-2007
zie ook publicatie Zangsporen
Kunst in Kattenbroek, Verborgen Zone | Gemeente Amersfoort
Achterhoek Akademie
Bureau Ruimtegebruik
Het concept van de uitbreidingswijk Kattenbroek van Amersfoort (1988-1997), ontworpen door Bhalotra van bureau Kuiper Compagnons, betekende eind jaren 80 van de vorige eeuw een breuk met de stedenbouw van decennia daarvoor. De wijk trok direct bij de onwtikkeling al busladingen met bewonderaars uit binnen- en buitenland. Madurodam plaatste markante huistypen van de wijk. Studenten en cultuurliefhebbers stroomden wekelijks naar de nieuwbouwwijk. De rol van de vebeelding stond voorop en de Verborgen Zone vormde het sluitstuk van de wijk. 18 kunstenaars uit binnen- en buitenland, evenals de bij de invulling van de verschillende sferen betrokken architecten, hebben onder leiding van Bhalotra in workshops geprobeerd samenhangende motieven te vinden. Uitgangspunt voor het ambitieuze stedelijk kunst project was de middeleeuwse allegorie van Polyphilo ('Hypnerotomachia Poliphili') een boek uit 1499. Deze Italiaanse monnik valt tijdens een lange reis in slaap en bezoekt in zijn dromen plaatsen waar het vreemde als gewoon geldt. Overeenkomstig dit verhaal kregen de kunstenaars de opdracht om hun werk te integreren in het landschap en binnen de architectuur van de omgeving.
Rol: projectleider begeleiden kunstopdrachten, voorzitter ontwerpgroepen, leiding van interactieve werksessies, presentaties maken exposities.
Periode: 1994-2008
Zie ook de publicatie Kunst in Kattenbroek-Verborgen Zone. en affiche
Klik hier voor de link naar Idfa Film Verborgen Zone van Victor Nieuwenhuijs en Maartje Seyfert
De Achterhoek-akademie is een initiatief vanuit Bureau Ruimtegebruik door Diana Abbink (Boezewind), Gerda Brethouwer (Bureau Ruimtegebruik) en Netty Hengeveld (Lieve Tied).
Doelstelling: Kennis delen over de identiteit en de kwaliteiten van de Achterhoek, de cultuur en cultuurhistorie, de streekgewoonten en gebruiken.
Wat en voor wie? Opfriscursus voor Achterhoekers en Oriëntatiecursus voor nieuw ingezetenen.
De Basismodule 20115/2015 wordt als start in Aalten gegeven en vindt plaats op locatie in de Aaltense Musea, Markt 14. De afsluitende bijeenkomst is op locatie van een ondernemer. Het streven is bij voldoende belangstelling ook vervolgmodules aan te bieden. Tevens kan het format in andere plaatsen in de Achterhoek overgenomen worden en ingevuld met locale kleuring. Voor meer informatie hierover kunt u met ons contact opnemen. Zie www.AchterhoekAkademie.nl
Rol: Concept en Ontwikkeling, start september 2015
Periode: 2015-2016